ارزیابی اثر روغن‌ سویا بر برخی شاخص‌های فیزیولوژیکی مرتبط با تحمل به سرما در انگور رقم "بیدانه‌سفید"

پوشاندن تاکستان یکی از روش­های رایج در افزایش تحمل تاک­ها نسبت به تغییرات دمایی است و روغن­ها از جمله ارزان­ترین پوشش­ها هستند. به‌ منظور مطالعه فیزیولوژیکی تأثیر پوشش روغن سویا بر جوانه­های انگور،     محلول­پاشی در غلظت­های 0، 5 و 10 درصد روی انگور رقم "بیدانه­سفید" درقالب طرح بلوک کامل تصادفی در اوایل پاییز و اواخر زمستان سال 1391 در سه تکرار (بلوک) و شش تاک برای هر تکرار انجام شد. نمونه­برداری در سه نوبت  (ماه­های دی، بهمن و اسفند) در طول زمستان و دو نوبت (مرحله­های 3-4 برگی جوانه­ها و آغاز شکوفایی گل‌ها) در بهار سال 1392 انجام شد. نتایج مقایسه میانگین­ها نشان داد که در فصل زمستان پوشش روغن سویا تنها در ماه اسفند اثر مثبتی روی تاک­ها داشت و با افزایش میزان کربوهیدرات‌های محلول موجب کاهش نشت الکترولیت­های جوانه نسبت به شاهد شد. در فصل بهار تیمار 5 درصد روغن سویا در مرحله 3-4 برگی جوانه­ها موجب افزایش محتوای پرولین و کاهش محتوای مالون­دی­آلدهید شد که می­تواند بیانگر تأثیر مثبت این غلطت در حفاظت از غشاء در برابر دماهای پایین باشد. البته غلظت 5 درصد تأثیر منفی بر محتوای رنگیزه­های فتوسنتزی داشت. در طول فصل بهار، تیمار 10 درصد روغن سویا باعث افزایش محتوای کربوهیدرات­های محلول، پروتئین و فعالیت آنزیم­های پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و پلی­فنل اکسیداز شد. به طور کلی نتایج نشان داد که روغن سویا برای حفاظت تاک از سرما در فصل زمستان مناسب نیست. استفاده از غلظت 5 درصد روغن سویا جهت تأخیر در شکوفایی جوانه­ها در بهار و فرار از سرمازدگی بهاره مناسب ­است اما باید همزمان با رویش جوانه­ها از سایر کودها جهت افزایش رنگیزه­ها و تقویت عملکرد تاک استفاده شود تا تأثیر منفی روغن روی کاهش رنگیزه­ها جبران شود.